چه کسی نخستین بار به فکر الفبا افتاد؟
حرف های الفبا علائم صوتی هستند. الفبای انگلیسی از الفبای رومی گرفته شده که 2500 سال از پیدایش آن می گذرد. حروف بزرگ در زبان انگلیسی عیناً همان حروفی است که در سنگ نبشته های رومی در سه قرن پیش از میلاد حک گردیده بود.
پیش از اختراع الفبا، بشر برای ثبت وقایع یا رساندن مطالب خود از کشیدن تصویر استفاده می کرد و مثلاً با تصویر چند بز کوهی این معنا را می فهماند که: «این جا نخجیرگاه خوبی است».
تصویر نگاری که خود نوعی نوشتن بود به وسیله ی بابلیان، مصریان و چینی ها بسیار گسترش و تکامی یافت. پس از مدتی تصویر نگاری دستخوش تغییر شد. یعنی به جای آن که تصویر یا شکل دلالت بر همان چیزی بکند که شکل از آن اوست، دلالت بر معنایی می نمود که با آن شکل رابطه ای داشت. مثلاً شکل پا را می کشیدند و از آن معنای راه رفتن را منظور می داشتند. این مرحله از نگارش «تصویرنگاری» نام دارد. اشکال این گونه نگارش آن بود که یک پیام را افراد مختلف به راه های گوناگونی تعبیر می کردند و این عمل مردم را در تصویر خوانی، بسیار سرگردان می نمود. از این رو، این شیوه نیز رفته رفته تغییر یافت. یعنی کم کم علایمی درست شد که نشان دهنده ی ترکیب صداها بود. مثلاً اگر به بازو "با" می گفتند، تصویر بازو دلالت بر هر چیزی می کرد که در تلفظش صدای "با" وجود داشت. مانند: بابل. این مرحله را می توان مرحله ی «هجا نگاری» نام نهاد.
بابلیان و مصریان و چینی ها بیش از این مرحله دیگر پیشرفتی نکردند. مصریان در میان تصویرهای خود بیست و چهار علامت نیز گنجاندند که کار حروف بی صدا را می کردند. اما آن ها نمی دانستند که این اختراعشان دارای چه ارزش مهمی بود.
حدود 3500 سال پیش مردمی که در ساحل شرقی دریای مدیترانه می زیستند گام مهمی برای رسیدن به الفبای امروزی ما برداشتند. آن ها متوجه شدند که یک علامت را می توان برای صدایی معین در همه ی موارد به کار برد. از این رو علائمی چند را درست کرده و با به کار بردن آن ها الفبا را به وجود آوردند. آنگاه عبریان و اندکب بعد فینیقیان استفاده از این الفبا را توسعه بخشیدند. فینیقیان الفبای خود را به یونان بردند. سپس رومیان نیز الفبای یونانی را پذیرفته و پس از تغییر و اضافاتی چند آن را به صورت الفبای لاتین به مردم اروپای غربی عرضه کردند.
الفبایی که امروزه انگلیسی زبان ها به کار می برند از الفبای لاتین گرفته شده است.
اختراع کاغذ
در تمدن هاي قديمي مانند مصر و چين و بين النهرين براي نوشتن، روش هاي مختلفي به کار مي بردند. مصريان ورقه هايي به نام پاپيروس ساختند و در نوشتن خط هيروگليف از آن استفاده مي کردند.
مردم بين النهرين با خط ميخي روي خشت ها مي نوشتند و عده اي هم مطالب خود را بر روي پوست ها نقش مي نمودند( مانند ايراني ها). در چين ابتدا روي چوب حکاکي مي کردند، ولي بعد با قلم مو روي پارچه ابريشمي نقش و نگار کشيده يا خط مي نوشتند. تا اين که در سال 105 ميلادي تسابي يون چيني موفق به اختراع نوعي کاغذ گرديد. طرز کارش بدين نحو بود که نخست مقداري قطعات ريز پارچه هاي ابريشمي را مي خيساند و بعد آن را صاف مي کرد و بر روي صفحه اي پهن مي نمود، پس از خشک شدن آن را براي نوشتن مورد استفاده قرار مي دادند. بعد هم به جاي ابريشم از خيزران و چوب درخت توت کاغذ مي ساختند و الياف آن ديگر ديده نمي شد، زيرا الياف چوب را نرم مي کند. ناگفته نماند که نمد سازي در شرق اختراع شد و شايد صنعت نمد مالي فکر مخترع کاغذ را به سوي اين اختراع کشانده است.
به هر حال رمز کاغذ سازي مدت ها در چين مخفي مانده بود و کسي جز صنعتگران از آن خبر نداشتند تا اين که در سال 751 ميلادي عده اي از کارگران کاغذ سازي اسير شده و به سمرقند برده شدند. آن ها در سمرقند از کتان و شاهدانه کاغذ ساختند پس از چندي رمز کاغذ سازي به بغداد و دمشق برده شد و در اين دو شهر کارخانه کاغذ سازي تأسيس شد.
در سال 1190- م کاغذ سازي در فرانسه و ساير نقاط اروپا رواج يافت. اروپاييان در ساختن و تکامل صنعت کاغذ سازي کوشش فراوان کردند. از پارچه هاي کهنه و پنبه اي و کتان کاغذ ساختن و در تکامل اين صنعت کوشش فراوان کردند. آن ها از پارچه هاي کهنه و پنبه اي و کتان کاغذ مي ساختند چون با پر غاز مي نوشتند کاغذشان سفت تر بود و با نوعي ژلاتين پارچه هاي کهنه را مي آغشتند.
گفتيم که در اروپا ماده اوليه کاغذ، پارچه هاي کهنه بودند لذا اگر مد پرستي و استفاده از لباس هاي بسيار در اروپا معمول نشده بود، شايد پيشرفت صنعت کاغذ سازي متوقف مي شد و طبعاً به دنبال ان چاپ هم رکود پيدا مي کرد. اما کم کم متوجه شدند که با مصرف روز افزون کاغذ تنها پارچه هاي کهنه نمي توانستند نياز آن ها را تأمين کنند. لذا براي نخستين بار در سال 1800 ميلادي در اروپا به فکر خمير کردن چوب و ساختن کاغذ از آن افتادند.
در سال 1840 شخصي به نام فردريک کلر وسيله اي براي خرد کردن چوب ساخت و در همان سال يک نفر شيمي دان امريکايي با برخي مواد شيميايي چوب را خمير کرد، به صورتي که لطمه به سلولزهاي آن که براي ساختن کاغذ لازم بود نخورد. در اثر اين دو اکتشاف هم صنعت کاغذ سازي توسعه پيدا کرد و هم صنعت چاپ. و بالاخره در سال 1844 م داهل آلماني ساختن کاغذ را از خمير چوب اختراع کرد که امروزه رايج ترين طريقه ي تهيه کاغذ مي باشد که در کارخانجات بزرگ کشورهاي جهان انجام مي گيرد.
