} ريشه‌اي و عميق بودن.
جنگ سخت، جز در موارد معدودي، اثرات کوتاه مدتي بر جامعة هدف برجاي مي‌گذارد، در حالي که اثرات جنگ نرم، به ويژه در بعد فرهنگي، اثرات عميق دارد. چه، ممکن است موجب دگرگوني و تغيير هويت، روح وسيرت يک نظام سياسي شود.
اين تهاجم فرهنگي که بنده چند سال قبل گفتم، اين شبيخون فرهنگي که انسان در بخش‌هاي مختلف علائم آن را مشاهده مي‌کرد و امروز هم انسان آن را در بخش‌هاي مختلفي مي‌بيند، به اين نيت است؛ با اين قصد است؛ انقلاب را از محتواي خود، از مضمون اسلامي و ديني خود، از روح انقلابي خود تهي کنند و جدا کنند. اين، از همان نقاط حساسي است که هوشياري مردم را مي‌طلبد.
} پيچيدگي.
جنگ نرم پيچيده، چند لايه و چند وجهي است. اين جنگ لايه‌هاي شناختي، عاطفي، هيجاني، اجتماعي، معنوي، رواني و حتي جسماني مخاطبان را آماج قرار مي‌دهد. از همين روي تشخيص آنها کار دشواري است. جنگ نرم محصول پردازش ذهني نخبگان، و اندازه‌گيري آن مشكل است در حالي كه جنگ سخت عيني، واقعي و محسوس است و مي‌توان آن را با ارائه برخي از معيارها، اندازه‌گيري كرد.
امروز آرايش رسانهاى و فرهنگى كه در مقابل جمهورى اسلامى قرار دارد، بسيار آرايش پيچيده، متنوع، متكثر، كارآمد و فنى و پيشرفته است. مبارزه‌اي پيچيده‌تر و سخت‌تر از مبارزه با دشمنان است (ديدار با دانشجويان و استادان استان قزوين؛ 26 آذر 1382).
امروز دشمن با شيوه بسيار زيرکانه‌اي در داخل، در حال يک جنگ و مبارزه تمام‌عيار فرهنگي عليه ماست (بيانات در ديدار با مسئولين و کارگزاران نظام؛ 23 مهر 1380).
} هدفمند و سازمان‌يافته.
جنگ نرم با سناريوي از پيش تدوين شده و با طرح و نقشه قبلي و همراه با خصومت و دشمني به سامان مي‌رسد. از اين روي بايد مصاديق جنگ نرم دشمن، از آسيب‌هاي داخلي که ناشي از ناکارآمدي يا ضعف سيستم است، تفکيک شود.
در تهاجم فرهنگى، هدف، ريشهكن كردن فرهنگ ملى و از بين بردن آن است (19 تير 1374).
کسي که صحنه را مي‌بيند ملتفت است که دشمن دارد چه کار مي‌کند و مي‌فهمند که شبيخون است و چه شبيخوني هم هست (ديدار با کارگران و فرهنگيان کشور به مناسبت روز کارگر و روز معلم؛ 15/2/ ).
جنگ نرم حمله همه جانبه و سازماندهي شده است (ديدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوري اسلامي ايران؛ 23 مرداد 1370).
جنگ نرم يک اقدام برنامه‌ريزي شده است (ديدار با اعضاي مجلس خبرگان رهبري؛ 8 اسفند 1374).
سازمان يافته و بسيار هنرمندانه (ديدار با اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي؛ 4 بهمن 1376).
1372
} فتنه‌آميز بودن
مخلوط کردن کلمه حق با کلمه باطل (ديدار با جمعي از طلاب و روحانيون؛ 22 آذر 1388).
تبديل نقاط قوت به ضعف (ديدار با دانشجويان و نخبگان علمي؛ 3 شهريور 1388).
در جنگ نرم دشمن به صورت دوست جلوه مي‌کند (ديدار عمومي با مردم چالوس و نوشهر؛ 15 دي 1388).
حقيقت را به شکل باطل و باطل را در لباس حقيقت نشان دادن (ديدار عمومي با مردم چالوس و نوشهر؛ 15 دي 1388).
ضربه زدن از نقاطي که مردم قدرت تحليل ندارند (ديدار با فرماندهان نيروي مقاومت بسيج؛ 30 آبان 1372).
اهداف جنگ نرم
هدف نهايي در جنگ نرم همان هدف در جنگ سخت يعني مهار و فروپاشي يک نظام سياسي است. ليکن ابزار و روش‌هاي اين براندازي متفاوت است. اگر در جنگ سخت با اشغال سرزمين، براندازي يک نظام سياسي محقق مي‌شود و سيستم دفاعي و امنيتي يک کشور فرو مي‌ريزد، در جنگ نرم تلاش مي‌شود با تأثيرگذاري بر باورها و ارزش‌هاي يک ملت، انديشه و الگوي اداره کشور که هويت دهندة نظام سياسي است به چالش کشيده شود. در صورتي که دشمن در براندازي نرم موفق شود، در واقع با پروژه بي‌اعتبارسازي و اعتمادزدايي از نظام سياسي، براندازي به نتيجه خواهد رسيد. جنگ نرم روشي براي تحميل اراده و تأمين منافع است که با غلبه بر طرف مقابل، بدون استفاده از قدرت نظامي و روش‌هاي خشونت‌آميز اعمال مي‌شود. ابزار اصلي اين جنگ, قدرت نرم به ويژه، قدرت اقناع‌گري و همراه‌سازي است که عمدتا با بهره‌گيري از ابزار ارتباطي و رسانه و دانش روان‌شناختي تلاش مي‌شود، در هويت‌هاي فکري و فرهنگي ترديد ايجاد شود. حوزه عمل اين جنگ افکار، اعتقادات، باورها، ارزش‌ها، علايق و گرايش‌هاي جامعه هدف است که مهاجم براي اشغال آن برنامه‌ريزي مي‌کند و در نهايت با تصرف اذهان و قلوب مردمان کشور هدف، تغيير در ساختارها پديد مي‌آيد. به عبارتي جنگ نرم، جنگ تخريب مدل است. مهاجم در اين جنگ با ايجاد ترديد در مباني و ارزش‌هاي اساسي يک نظام سياسي، الگو و مدل يک نظام را در عرصه‌هاي مختلف اجتماعي ناکارآمد مي‌سازد.
کرمي (1387)، ساندرس (1382)، ميچل (2008) و الياسي (1388) مهم‌ترين اهداف جنگ نرم امريکا و دنياي غرب در ساير کشورها را، تغيير ايدئولوژِي حاکم، کاهش مشارکت سياسي مردم، القاي ناکارآمدي حکومت، تغيير هويت ديني و ملي شهروندان با تخريب پيشينه تاريخي آنان، دستکاري افکار عمومي در جهت خواسته‌هاي خود و عليه نظام حاکم، کاهش انسجام اجتماعي، کاهش انسجام درحاکميت، تغيير ارزش‌هاي جامعه و ايجاد استحاله فرهنگي، تغيير الگوي سياسي حاکم و تشديد و تقويت واگرايي قومي برشمرده‌اند. شناسايي اهداف مرجع در بحث امنيت نرم داراي اهميت است. ايدئولوژي دولت، مشارکت سياسي، کارآمدي حکومت، هويت، انسجام اجتماعي و افکار عمومي برخي از مهم‌ترين اهداف مرجع در چارچوب امنيت نرم به شمار مي‌آيد. اهداف جنگ نرم از ديدگاه مقام معظم رهبري عبارت است:
1. بي اعتقاد کردن نسل نو به دين و اصول انقلابي (ديدار با وزير، معاونان، مشاوران و مديران کل وزارت آموزش و پرورش؛ 25 دي1370).
2. کشاندن نسل جوان جامعه به ابتذال و فساد اخلاقي (ديدار با اعضاي عالي شوراي انقلاب فرهنگي؛ 19 آذر 1371).
3. حذف تفکر فعالي که غرب و قلمرو قدرت آن را به خطر انداخته (ديدار با وزير، معاونان، مشاوران و مديران کل وزارت آموزش و پرورش؛ 25 دي1370).
4. تضعيف فرهنگ ملي و اسلامي ايران (ديدار با فرماندهان گردان‌هاي عاشوراي نيروي مقاومت بسيج. 22 تير 1371).
5. منحرف کردن جوان‌هاي مؤمن از پايبندي متعصبانه به ايمان و باورهاي خود (ديدار با وزير، معاونان، مشاوران و مديران کل وزارت آموزش و پرورش؛ 21 مرداد 1371).
6. عوض کردن ذهن مردم از اسلام (ديدار با کارگران و فرهنگيان کشور به مناسبت روز کارگر و روز معلم؛ 15 ارديبهشت 1372).
7. نااميد کردن جامعه در مبارزه عليه نظام سلطه (ديدار با کارگران و فرهنگيان کشور به مناسبت روز کارگر و روز معلم؛ 15 ارديبهشت 1372).
8. جايگزين کردن فرهنگ بيگانه به جاي فرهنگ، ارزش‌ها و باورهاي مردم (ديدار با دانشگاهيان استان آذربايجان شرقي؛ 9 مرداد 1372).
9. خاموش کردن روحيه جهادي در صحنه‌هاي انقلاب و سازندگي (دهمين گردهمايي سراسري ائمه جمعه؛ 21 شهريور 1373).
10. پشيمان کردن مجاهدان از مجاهدت‌هاي گذشته (دهمين گردهمايي سراسري ائمه جمعه؛ 21 شهريور 1373).
13. هدف قراردادن فرهنگ اسلام ناب، که انقلاب اسلامي بر اساس آن بنياد نهاده شده است (ديدار با خانواده‌هاي شهداي استان خوزستان؛ 18 اسفند 1375).
15. نااميد کردن شيفتگان حاکميت اسلامي در جهان (ديدار با خانواده‌هاي شهداي استان خوزستان؛ 18 اسفند 1375).
16. سست کردن همت جوانان در داخل کشور (پيام رهبري به حجاج بيت الله الحرام؛ 23 اسفند 1378).
17. ايجاد تصويري تاريک از آيندۀ کشور براي مردم (بيانات رهبري در خطبه‌هاي نماز جمعه تهران؛ 23 ارديبهشت 1379).
18. از حيثيت و اعتبار انداختن مقاومت در ميان ملت ايران (بيانات در ديدار با خانواده‌هاي شهداي نيروهاي مسلح ؛ 4مهر 1380).
19. ايجاد استحاله دروني در ايران (بيانات رهبري در نماز جمعه تهران؛ 23 آبان 1382).
20. تضعيف روحيه و ايجاد انفعال در ملت ايران (ديدار با دانشجويان دانشگاه‌هاي يزد؛ 13 دي 1386).
21. ايجاد اختلاف و به جان هم انداختن فعالان سياسي (ديدار با دانش‌آموزان و دانشجويان و تشکل‌هاي مختلف دانشگاهي در آستانه سالروز سيزده آبان؛ 8 آبان 1387).
22. تهي کردن انقلاب از محتواي اسلامي، ديني و روح انقلابي (بيانات رهبري در خطبه‌هاي نماز جمعه تهران؛ 29 خرداد 1388).
23. گرفتن اعتماد، مشارکت و مشروعيت (بيانات رهبري در خطبه‌هاي نماز جمعه تهران؛ 29 خرداد 1388).
26. تضعيف باورهاي سياسي، عادات حسنه و فرهنگ اسلام ناب (ديدار با خانواده‌هاي شهداي استان خوزستان؛ 18 اسفند 1375).
27. ايجاد انفعال در مقابل دشمن (ديدار با خانواده‌هاي سرداران شهيد استان تهران؛ 17 ارديبهشت 1372).
28. ايجاد شکاف ميان ايران و دوستداران انقلاب اسلامي ايران (پيام رهبري به حجاج بيت‌الله الحرام؛ 23 اسفند 1378).
30. استحاله تفکر شيعي (ديدار با اعضاي مجلس خبرگان رهبري؛ 27 بهمن 1379).
31. تصرف پشت جبهة انقلاب، يعني مردم (ديدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوري اسلامي ايران؛ 23 مرداد 1370).
32. ترديد افکني در کار مسئولين رسمي کشور (ديدار با دانش‌آموزان در آستانه سيزده آبان 12 آبان 1388).
در نمودار درختي جنگ نرم، پنج هدف به عنوان مهم‌ترين اهداف دشمن در جنگ نرم و سه محور به عنوان خطوط اصلي جنگ نرم از ديدگاه مقام معظم رهبري مطرح شده، که بدين شرح است:
1. اهداف دشمن در جنگ نرم
} ايجاد ترديد در دل‌ها و ذهن‌هاي مردم
} انهدام سنگرهاي معنوي
} تبديل نقاط قوت ما به نقاط ضعف
} تبديل فرصت‌هاي ما به تهديد
} تخريب پايه‌هاي نظام
2. خطوط اصلي جنگ نرم دشمن
} بدبين کردن مردم نسبت به هم و ايجاد اختلاف در جامعه
} خدشه در نشانه‌هاي اميد و القاي يأس به جامعه
} انصراف ذهن مردم از دشمني دشمن
اهداف سياسي و فرهنگي جنگ نرم
اهداف جنگ نرم را مي‌توان در دو سرفصل کليِ اهداف سياسي و فرهنگي از منظر مقام معظم رهبري، تقسيم نمود:
1- اهداف فرهنگي جنگ نرم
} بي‌اعتقاد کردن نسل نو به دين و اصول انقلابي
} کشاندن نسل جوان جامعه به ابتذال و فساد اخلاقي
} تضعيف فرهنگ ملي و اسلامي ايران
} منحرف کردن جوان‌هاي مؤمن از پايبندي متعصبانه به ايمان و باورهاي خود
} عوض کردن ذهن مردم از اسلام
} جايگزين کردن فرهنگ بيگانه به جاي فرهنگ، ارزش‌ها و باورهاي مردم
} هدف قراردادن فرهنگ اسلام ناب، که انقلاب اسلامي بر اساس آن بنياد نهاده شده است
} سست کردن همت جوانان در داخل کشور
} ايجاد استحالة دروني در ايران
} تضعيف روحيه و ايجاد انفعال در ملت ايران
} تهي کردن انقلاب از محتواي اسلامي و ديني
} استحاله تفکر شيعي
} تصرف پشت جبهة انقلاب، يعني مردم
2- اهداف سياسي جنگ نرم
} حذف تفکر فعالي که غرب و قلمرو قدرت آن را به خطر انداخته
} ايجاد تصويري تاريک از آينده کشور براي مردم
} نااميد کردن شيفتگان حاکميت اسلامي در جهان
} خاموش کردن روحية جهادي در صحنه‌هاي انقلاب و سازندگي
} پشيمان کردن مجاهدان از مجاهدت‌هاي گذشته
} نااميد کردن جامعه در مبارزه عليه نظام سلطه
} از حيثيت و اعتبار انداختن مقاومت در ميان ملت ايران
} ايجاد اختلاف و به جان هم انداختن فعالان سياسي
} گرفتن اعتماد، مشارکت و مشروعيت
} تهي کردن انقلاب از روح انقلابي
} تضعيف باورهاي سياسي
} ايجاد انفعال در مقابل دشمن
} ايجاد شکاف ميان ايران و دوستداران انقلاب اسلامي ايران
} ترديدافکني در کار مسئولين رسمي کشور
1- شاخص‌هاي جنگ نرم
همان‌گونه که اهداف ياد شده نشان مي‌دهد جنگ نرم از منظر مقام معظم رهبري عمدتاً معطوف به دو مؤلفه فرهنگي و سياسي است. از همين روي با بهره‌گيري از مجموعة فرمايشات معظم‌له مي‌توان مهم‌ترين شاخص‌هاي جنگ نرم را به شرح مندرج در جدول زير خلاصه کرد:
رديف
شاخص‌هاي فرهنگي شاخص‌هاي سياسي
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16 تهي شدن انقلاب از محتواي اسلامي و ديني
تضعيف فرهنگ ملي و اسلامي ايران
تضعيف باورها، عادات حسنه
تضعيف روحيه و ايجاد انفعال در مردم
گرايش نسل جوان جامعه به ابتذال و فساد اخلاقي
بي اعتقاد شدن نسل نو به دين و اصول انقلابي
استحاله تفک شيرعي
کاهش پايبندي متعصبانة جوان مؤمن به ايمان و باورهاي خود
سست شدن همت جوانان در داخل کشور
اظهار پشيماني مجاهدان از مجاهدت‌هاي گذشته
تغيير ذهن مردم از اسلام (القاء ناکارامدي دين در اداره جامعه)
خاموش شدن روحية جهادي در صحنه‌هاي انقلاب و سازندگي
جايگزيني فرهنگ بيگانه به جاي فرهنگ، ارزش‌ها و باورهاي مردم
تغيير هويت واقعى نظام
مشتبه شدن حق و باطل و به وجود آمدن محيط فتنه‌آلود
تبديل نقاط قوت نظام به ضعف
کاهش قدرت تحليل نخبگان و مردم
گرايش به رسانه‌هاي غربي
از بين رفتن فروغ و اميد در دل‌ها (کاهش خودباوري ملي)
تحقير جريان ادب، هنر و فرهنگ انقلابي
انزواي عناصر فرهنگي، اديب و هنرمند
بزرگ‌نمايي از توانمندي‌هاي غرب و جهان استکباري
گرايش به تئوري‌سازي براساس انديشة فرهنگي غرب
ارائه تصوير تاريک از آينده کشور
وجود ترديد در مسئولان نسبت به حقايق روشن
زير سؤال رفتن عقايد و تفکر سياسي اسلام در کتاب‌ها و کلاس‌هاي درسي
بهره‌گيري دشمن از محيط فتنه
آلوده شدن پسران و دختران پاک ايراني
اختلافات مذهبي در بين مسلمانان
تيره و تار و مبهم نماياندن افق آينده براي جوانان
از کار افتادن پويايي افراد نخبه، مبتکر، جوان و با نشاط جامعه تضعيف باورهاي سياسي
نااميد شدن شيفتگان حاکميت اسلامي در جهان
وجود ترديد در کار مسئولين رسمي کشور
تصرف پشت جبهه انقلاب، يعني مردم
ترديد در تفکر فعالي که غرب و قلمرو قدرت آن را به خطر انداخته
نااميد شدن جامعه در مبارزه عليه نظام سلطه
شکاف ميان ايران و دوستداران انقلاب اسلامي ايران
انفعال در مقابل دشمن
کاهش مشارکت و مشروعيت
تهي شدن انقلاب از روح انقلابي
اختلاف و به جان هم افتادن فعالان سياسي
از حيثيت و اعتبار افتادن مقاومت در ميان ملت ايران
نااميد شدن شيفتگان حاکميت اسلامي در جهان
بحران اعتماد و کارآمدي نظام
رواج و نشر دروغ‌سازي و شايعه‌پراکني با ابزارهاي پيشرفته ارتباطي
انتشار لحظه به لحظه اخبار ضد نظام
زير سؤال رفتن تفکر سياسي اسلامي در مطبوعات، مجلات و کتب
رويگرداني ملت و دولت ايران از اهداف انقلابي
بدبيني و شکاف بين مردم و دولتمردان
تشنج، اغتشاش و ناامني در جامعه
غفلت نخبگان از ديدن دشمن(نداشتن تحليل و درک صحيح)
ابزار و شيوه‌هاي جنگ نرم
ابعاد مختلف و زمينه‌هاي گوناگون جنگ نرم گسترة ابزار و شيوه‌هاي آن را وسعت بخشيده است. علاوه بر اين، خصلت نوآوري، فناوري‌هاي نوين، ابزار و صنايع فرهنگيِ جديد شيوه و روش‌هاي جنگ نرم را متنوع و پيچيده نموده است. به عبارت ديگر، خاصيت اين نبرد به گونه‌اي است که از کمتر ابزار و فناوري مي‌توان به مثابة ابزار اختصاصي جنگ نرم نام برد. مهم‌ترين و مؤثرترين شيوه‌هاي جنگ نرم سه روش اصلي گفتاري، رفتاري و شبکه‌اي (ديجيتالي و الکترونيکي) است. عمليات رواني، عمليات ادراکي، ديپلماسي عمومي و فريب تاکتيکي را مي‌توان در مقولة روش‌هاي اصلي گفتاري جنگ نرم قرار داد. اعتراض، نافرماني مدني، عدم همکاري و تحصن، مداخلة غيرخشونت‌آميز و جذب مخالفان از جمله مهم‌ترين روش‌هاي رفتاري است. همچنين مهم‌ترين و مؤثرترين ابزارهاي جنگ نرم را مي‌توان در سه مقولة صنايع فرهنگي، رسانه‌ها و فضاي مجازي (فناوري‌هاي نوين ارتباطي) شناسايي کرد. سينما، پويانمايي(انيميشن)، ماهواره، اسباب‌بازي، بازي‌هاي رايانه‌اي و موسيقي مهم‌ترين صنايع فرهنگي به شمار مي‌رود. همچنين، رسانه شامل مطبوعات، راديو، تلويزيون و خبرگزاري‌ها مي‌شود. سرانجام امروزه ابزارهاي جنگ نرم در فضاي مجازي شامل: اينترنت (سايت‌هاي خبري، شبکه‌هاي اجتماعي، وبلاگ‌ها، ايميل و...)، تلفن همراه (سرويس پيام کوتاه، بلوتوث و ام.ام.اس) است.
اگر جنگ نرم را فرآيند رقابت بر سر قدرت بسيج اجتماعي ميان دولت و گروه‌هاي غيردولتي معرفي كنيم هر عاملي كه بتواند ميزان قدرت بسيج دولت را به نفع گروه‌هاي خواهان تغيير سيستم سياسي كاهش دهد ابزار براندازي نرم به شمار مي‌آيد. نكتة محوري در خصوص ابزارهاي جنگ نرم نقش و جايگاه هر كدام از متغيرهاي ياد شده در پروژة جنگ نرم است كه در ميان آنها سازمان‌هاي مردم‌نهاد از اهميتي بيشتر برخوردارند. سازمان‌هاي غيردولتي بهترين عامل براي كسب قدرت بسيج اجتماعي و تغيير و دگرگوني به حساب مي‌آيند، زيرا بدون حساسيت در سيستم سياسي حاكم شروع به فعاليت مي‌كنند و دامنة فعاليت‌هاي خود را گسترش مي‌دهند. اين ابزار عبارت است از: (نک، مرادي1387)
1. سازمان‌هاي غيردولتي همگرا؛
2. رسانه‌ها (اينترنت، شبكه‌هاي ماهواره‌اي، مطبوعات)؛
3. نخبگان سياسي، علمي، اجتماعي؛
4. پتانسيل واگرايي موجود در جامعه ( مانند اقوام و اقليت‌هاي مختلف اجتماعي)؛
5. جنبش‌هاي اجتماعي مانند جنبش زنان، دانشجويان و...؛ و
6. اپوزيسيون خارج از حاكميت به عنوان عوامل ابزاري و موقتي.
غرب در جنگ نرم خود عليه ايران افزون بر روش‌هاي پيش گفته از روش‌هاي متعدد ديگري نيز استفاده مي‌کند. برخي از آن روش‌ها عبارت است از: تأثيرگذاري بر نخبگان، افزايش مطالبات دانشجويان، برجسته‌سازي کاستي‌هاي اجتماعي، اقتصادي، ايجاد انشقاق مذهبي، برجسته‌سازي فعاليت گروه‌هاي اپوزيسيون، حمايت از مخالفان نظام با عنوان پروژة ترويج دمکراسي، هنجارشکني‌هاي اجتماعي (نظير روابط پسر و دختر پيش از ازدواج )، برجسته‌سازي گسست نسلي، ترغيب فرار مغزها و انتساب آن به نارضايتي سياسي آنان، تلاش براي شکل‌گيري اجماع جهاني عليه ايران و سياه‌نمايي آينده کشور ( نک الياسي،1388). در محوريابي و بررسي‌هاي به عمل آمده در فرمايشات مقام معظم رهبري بر شيوه‌ها و ابزارهاي ذيل تأکيد شده است:
1. فريب با استفاده از ساده‌لوحي و هوي و هوس (ديدار با دانش‌آموزان در آستانه سيزده آبان 12 آبان 1388).
2. زير سؤال بردن تفکر سياسي اسلام (ديدار با اعضاي عالي شوراي انقلاب فرهنگي؛ 19 آذر 1371).
3. کشاندن نسل جوان جامعه به ابتذال و فساد اخلاقي (ديدار با اعضاي عالي شوراي انقلاب فرهنگي، 19 آذر 1371).
4. منصرف کردن جوان‌هاي مؤمن از پايبندي‌هاي متعصبانه به ايمان (ديدار با وزير، معاونان، مشاوران و مديران کل وزارت آموزش و پرورش؛ 21 مرداد 1371).
5. بزرگ‌نمايي از توانمندي‌هاي غرب (ديدار با فرماندهان نيروي مقاومت بسيج؛ 30 آبان 1372).
6. کشتن فروغ و اميد در دل‌ها (ديدار با مردم؛ 15 شعبان 1375).
7. تئوري‌سازي براساس انديشة فرهنگي غرب (ديدار با وزير و معاونان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي؛ 31 ارديبهشت 1378).
8. تحقير جريان ادب، هنر و فرهنگ انقلابي در ايران (ديدار با وزير، معاونان، مشاوران و مديران کل وزارت آموزش و پرورش؛ 21 مرداد 1371).
9. انزواي عناصر فرهنگي، اديب و هنرمند (ديدار با وزير، معاونان، مشاوران و مديران کل وزارت آموزش و پرورش؛ 21 مرداد 1371).
10. القاي رويگرداني ملت و دولت ايران از اهداف انقلابي (پيام رهبري به حجاج بيت‌الله الحرام؛ 23 اسفند 1378).
11. سست کردن همت جوانان در داخل کشور (پيام رهبري به حجاج بيت‌الله الحرام؛ 23 اسفند 1378).
12. نااميد کردن شيفتگان حاکميت اسلام در سراسر جهان (پيام رهبري به حجاج بيت‌الله الحرام؛ 23 اسفند 1378).
13. ارائه تصوير تاريکي از آينده کشور و نااميد کردن مردم (بيانات رهبري در خطبه‌هاي نماز جمعه تهران؛ 23 ارديبهشت 1379).
14. ايجاد بدبيني و شکاف بين مردم و دولتمردان (بيانات رهبري در خطبه‌هاي نماز جمعه تهران؛ 23 ارديبهشت 1379).
15. تيره و تار و مبهم نشان دادن افق آينده براي جوانان (ديدار با مديران و کارکنان صدا و سيما؛ 28 ارديبهشت 1382).
16. ايجاد تشنج، اغتشاش و ناامني در جامعه (ديدار با جمعي از طلاب و روحانيون؛ 22 آذر 1388).
17. ايجاد اختلافات مذهبي در بين مسلمانان (ديدار با جمعي از طلاب و روحانيون؛ 22 آذر 1388).
18. بهره‌گيري از محيط فتنه‌آلود (ديدار با جمعي از طلاب و روحانيون؛ 22 آذر 1388).
19. ايجاد ترديد در مسئولان نسبت به حقايق روشن (ديدار با جمعي از طلاب و روحانيون؛ 22 آذر 1388).
20. ايجاد اختلافات بين ملت ايران و ملت ايران با مسلمانان ديگر (ديدار با اجتماع بزرگ زائران و مجاوران حرم مطهر رضوي؛ 1 فروردين 1386).
21. شايعه‌سازي و شايعه‌پراکني نسبت به مسئولين (ديدار با دانش‌آموزان در آستانه سيزده آبان؛ 12 آبان 1388).
22. از کار انداختن پويايي افراد نخبه، مبتکر، جوان و با نشاط جامعه (ديدار با اعضاي مجلس خبرگان رهبري؛ 2 مهر 1388).
23. ايجاد غفلت نسبت به تهاجم فرهنگي دشمن (ديدار با مسئولان و کارگزاران نظام؛ 14 آذر 1369).
24. انکار تهاجم فرهنگي و ناديده گرفتن آن (ديدار با اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي؛ 20 آذر 1370).
25. استفاده از سلاح عمليات رواني (پيام رهبري به حجاج بيت‌الله الحرام؛ 12 اسفند 1379).
26. صدها سايت اصلي و هزاران سايت فرعي در اينترنت (ديدار با اعضاي مجلس خبرگان رهبري؛ 27 بهمن 1379).
27. دروغ‌سازي و شايعه‌پراکني با ابزارهاي پيشرفته ارتباطي (ديدار با جمع زيادي از بسيجيان کشور؛ 04 آذر 1388).
28. بهره‌گيري از سلاح تبليغات و ارتباطات رسانه‌اي (ديدار با اعضاي مجلس خبرگان رهبري؛ 2 مهر 1388).
29. بهره‌گيري از هاليوود و قدرت اثرگذار هنر در غرب (ديدار با جمعي از نخبگان علمي کشور؛ 06 آبان 1388).
30. انتشار لحظه به لحظة اخبار ضد نظام (ديدار عمومي با مردم چالوس و بوشهر؛ 15 مهر 1388).
راهکارهاي مقابله در جنگ نرم
1. ايجاد احاطة ذهني و تسلط بر کارزار نبرد
الان يک کارزار فکري و فرهنگي و سياسي در جريان است. هر کس بتواند بر اين صحنة کارزار و نبرد تسلط پيدا کند، خبرها را بفهمد، احاطة ذهني داشته باشد و يک نگاه به صحنه بيندازد، برايش مسلم خواهد شد که الان دشمن از طريق فرهنگي، بيشترين فشار خود را وارد مي‌آورد (ديدار با گروه کثيري از معلمان و مسئولان امور فرهنگي کشور؛ 12 ارديبهشت 1369).
دشمن را نبايد کوچک‌تر از آني که هست گمان کرد، چون انسان آن وقت ضربه خواهد خورد. اما نبايد دشمن را بزرگ‌تر از آن که هست جلوه داد. يعني همان کاري که امروز دستگاه تبليغاتي صهيونيست‌ها و مستکبرين، خودشان انجام مي‌دهند: از امريکا و از قدرت‌ها غولي درست کرده‌اند که اگر کسي تجربه نداشته باشد، خيال مي‌کند به يک اشارة اينها، همه جا دود خواهد شد و از بين خواهد رفت (ديدار با فرماندهان نيروي مقاومت بسيج؛ 30 آبان 1372).
يک شطرنج باز ماهر هر حرکتي را که مي‌کند، تا سه تا چهار تا حرکت بعد از او را هم پيش‌بيني مي‌کند. شما اين حرکت را مي‌کني، رقيبت در مقابل او آن حرکت ديگر را خواهد کرد؛ بايد فکرش باشي که تو چه حرکتي خواهي کرد. اگر ديدي در آن حرکت دوم، تو در مي‌ماني، امروز اين حرکت را نکن؛ اگر کردي، ناشي هستي – حالا تعبير بهترش اين است- توي اين کار، توي اين بازي، توي اين حرکت، ناشي هستي، ناواردي. اينها نمي‌فهمند چه کار مي‌کنند؛ يک حرکتي را شروع مي‌کنند، ملتفت نيستند که در حرکات بعد و بعد و بعد، چطور در خواهند ماند؛ مات خواهند شد (ديدار با جمعي از نخبگان علمي کشور؛ 06 آبان 1388).
2. شناخت و آگاهي ملت ايران به ويژه عناصر فرهنگي
ملت ايران به همان نسبت که دشمن، روش‌هاي خود را در توطئه عليه ايران اسلامي پيچيده‌تر مي‌کند، بايد بر هوشياري و آگاهي خود بيفرايند و با آمادگي معنوي، فکري و سياسي و حفظ وحدت و اتصال و ارتباط با يکديگر، چهرة دشمن را در هر لباسي که هست، شناسايي کند 12 آبان 1380).
اکنون دشمن در سطح وسيعي ابزارهاي متعدد خود را در تهاجم به بنيان‌هاي فرهنگي و اعتقادي ملت به کار گرفته است و تحقير جريان ادب، هنر و فرهنگ انقلابي در کشور و در نتيجة آن انزواي عناصر فرهنگي، اديب و هنرمند و نيز منصرف کردن جوانان مؤمن از پايبنديِ متعصبانه به ايمان و اعتقادات خود، يکي از اهداف مهم تهاجم فرهنگي است. لذا براي مقابله با آن، بيداري و هوشياري ملت ايران به ويژه عناصر فرهنگي کشور يک ضرورت حياتي است (ديدار با وزير، معاونان، مشاوران و مديران کل وزارت آموزش و پرورش؛ 21 مرداد 1371).
امروز آرايش تهاجمي فرهنگي بسيار خطرناکي عليه انقلاب به وضوح مشاهده مي‌شود، زيرا جهان اسلام بيدار و هوشيار شده است. از اين رو تهاجم فرهنگي دشمن با گذشته تفاوت بسيار دارد و شکل جديدي پيدا کرده است و براي مقابله با آن بايد با شناخت و آگاهي کامل عمل کنيم (ديدار اعضاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي؛ 20 آذر 1370).
3. بهره‌گيري از روش و ابزارهاي فرهنگي - هنري
نبرد فرهنگي را با مقابله به مثل مي‌شود پاسخ داد. کار فرهنگي و هجوم فرهنگي را با تفنگ نمي‌شود جواب داد. تفنگ او، قلم است (ديدار با گروه کثيري از معلمان و مسئولان امور فرهنگي کشور؛ 12 ارديبهشت 1369).
من راجع به هنر واقعاً هر چه بگويم، کم گفته‌ام. من بارها هم گفته‌ام که به هنر بايد اهميت داد و بايستي آن را روز به روز اعتلا بخشيد و بايد شکل فاخر هنر را انتخاب کرد. بدون هنر، حرف عادي جاي خودش را حتي در ذهن کسي پيدا نمي‌کند، چه برسد به اين که جذابيت داشته باشد و جاي‌گير و ماندگار شود. هنر مهم‌ترين وسيله است براي گسترش يک فکر درست يا نادرست. هنر، وسيله، ابزار و رسانه است؛ رسانه‌اي بسيار مهم (ديدار با مديران و کارکنان صدا و سيما؛ 28 ارديبهشت 1382).
دشمنان جمهوري اسلامي ايران باورهاي سياسي و ديني و نيز عادات حسنة ملت ما را با تکيه بر ابزارهاي فرهنگي هدف‌گيري کرده‌اند و اين کار را بسيار دقيق انجام مي‌دهند و اکنون فرهنگ اسلام ناب که انقلاب اسلامي بر اساس آن بنيان نهاده شده است، دقيقاً هدف تهاجم دشمنان اسلام قرار دارد؛ بنابراين براي مقابله اصولي و برنامه‌ريزي شده با اين تهاجم دشمن، لازم است مديريت متمرکز و هدايت‌کننده‌اي در امور فرهنگي به وجود آيد و با توسل به ابزار و نيروي فرهنگي، تهاجم دشمن را علاج و تأثير آن را خنثي کنند (ديدار با خانواده‌هاي شهداي استان خوزستان؛ 18 اسفند 1375).
يک سخن قوي، محتواي متقن و بيان نافذ به مخاطب مستلزم استفاده از شيوه‌هاي هنري، تسلط بر مخاطب، روحي و رواني و بهره گرفتن از شرايط زمان و مکان است. شيعه بايد مدرن‌ترين شيوه‌هاي تبليغ را براي رساندن پيام حق خود به ديگران مورد استفاده قرار دهد (ديدار با علما و طلاب حوزة علميه اهواز؛ 18 اسفند 1375).
جايگزين کردن فرهنگ بيگانه به جاي فرهنگ عمومي مردم و نيز حمله به ارزش‌هاي نظام جمهوري اسلامي و باورها و اعتقادات ملت مسلمان ايران دو محور اساسي و مهم در تهاجم فرهنگي دشمن محسوب مي‌شود و براي مقابله با آن ايجاد سنگرهاي فرهنگي و نيز بهره گرفتن از توان تمامي افراد مستعد اين کشور اقدامي ضروري است (ديدار با دانشگاهيان استان آذربايجان شرقي؛ 9 مرداد 1372).
4. غفلت‌زدايي از مديريت فرهنگي
امروز به نظر من، از همه خطرناک‌تر در داخل، روش‌هاي فرهنگي است. از اساسي‌ترين مسائل ما، مسائل فرهنگي است و من احساس مي‌کنم که در زمينة اداره فرهنگي اسلامي اين جامعه داريم دچار يک نوع غفلت و بي‌هوشي مي‌شويم- يا شده‌ايم- که بايستي خيلي سريع و هوشيارانه آن را علاج کنيم (ديدار با مسئولان و کارگزاران نظام؛ 14 آذر 1369).
ما با يک تهاجم و جنگ حقيقي سازمان يافته مواجه هستيم که از راه‌هاي مختلف و بسيار هنرمندانه به اجرا گذاشته شده است و کساني که نسبت به مسائل فرهنگي حساسيت داشته باشند، متوجه مسئله تهاجم فرهنگي خواهند شد و نشانه‌هاي بارز و بي‌شماري را در اين زمينه مشاهده خواهند کرد. بنابراين، کار فرهنگي در ايران مسئله‌اي است که نمي‌توان لحظه‌اي از آن غفلت کرد (ديدار با اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي؛ 4 بهمن 1376).
يکي ديگر از کارها، رسيدگي به مسائل فرهنگي است. واقعاً امروز مسائل فرهنگي کشور زمين افتاده است. همه خودشان را فرهنگي مي‌دانند، همه نسبت به مسائل فرهنگي اظهار شوق و علاقه مي‌کنند و آن را در بيانات و اظهاراتشان مهم نشان مي‌دهند؛ اما حقيقتاً کار فرهنگي در کشور، متناسب با پيشرفت و ريشه دواندن انقلاب در جامعه نيست.
در حال حاضر و به خصوص پس از شکست کامل مارکسيزم، استکبار غرب براي گسترش سيطره سياسي و الحادي خود بر ملت‌هاي انقلابي، عمدتاً از محورها و شيوه‌هاي فرهنگي بهره مي‌گيرد. معارضه شايسته با تهاجم فرهنگي غرب در ابعاد مختلف، بايد در صدر برنامه‌هاي رسانه‌هاي عمومي قرار گيرد. بي‌تفاوتي و مسامحه در برابر اين تهاجم فرهنگي، که گاه با قلم عناصر مطرود و خودباختة داخلي صورت مي‌گيرد، زيان‌هاي جبران‌ناپذيري در برخواهد داشت (حکم انتصاب آقاي اصغري به سمت نمايندگي ولي فقيه و سرپرستي مؤسسه کيهان 2 مهر 1370).
5. عکس‌العمل سريع، هشيارانه و اقدام جهادي
جهاد انواعي دارد. يکي از سخت‌ترين جهادها اين است که در مقابله با هجوم افکار و فرهنگ‌هاي غلط و انحرافي و درک غلط جمعي از مردم، انساني که حق را مي‌شناسد، بايستد و بخواهد از حق دفاع کند و با بيان، با فکر، با منطق و با سلاح زبان و قلم، ذهن‌ها را به سمت آنچه درست است هدايت کند. اين، از آن جهادهاي بسيار دشوار است (ديدار با کارگران و فرهنگيان کشور به مناسبت روز کارگر و روز معلم؛ 15 ارديبهشت 1372).
اين خيلي مهم است که انسان در مقابل دشمن، دچار انفعال نشود... انفعال در مقابل دشمن، غلط‌ترين کار و بزرگ‌ترين اشتباه است (ديدار با خانواده‌هاي سرداران شهيد استان تهران؛ 17 ارديبهشت 1372).
6. منفعل نشدن در مقابل دشمن
اين خيلي مهم است که انسان در مقابل دشمن، دچار انفعال نشود. تمام سعي امروز دنياي مادي مستکبر-يعني همين دولت‌هاي استکباري که زمام مسائل اقتصاد و تسليحات و حتي در موارد بسياري، فرهنگ خيلي از کشورها را هم در دست دارند- اين است که هر جا مقاومتي هست، آن را از طريق منفعل کردن خُرد کنند. انفعال در مقابل دشمن، غلط‌ترين کار و بزرگ‌ترين اشتباه است (ديدار با خانواده‌هاي سرداران شهيد استان تهران؛ 17 ارديبهشت 1372).
7. تأکيد بر نقش زبدگان و نخبگان
جنگ فرهنگي کار آساني نيست؛ کار زبدگان است. لذا زبدگان مي‌نشينند فکر مي‌کنند و نسخه مي‌نويسند و متأسفانه عده‌اي هم در داخل همان‌ها را رله مي‌کنند؛ آنها حرف‌هايي را مي‌زنند، عده‌اي هم فارسي آن را مي‌گويند و شکل بومي به آن حرف‌ها مي‌دهند! بايد مراقب اينها بود (ديدار با دانشجويان و اساتيد دانشگاه صنعتي امير کبير؛ 9 اسفند 1379).
ببينيد عزيزان! شماها مي‌دانيد- چون ديدم در بيانات شماها هم هست- امروز جمهوري اسلامي و نظام اسلامي با يک جنگ عظيم مواجه است، ليکن جنگ نرم- که ديدم همين تعبير "جنگ نرم" توي صحبت‌هاي شما جوان‌ها هست و الحمدلله به اين نکات توجه داريد؛ اين خيلي براي ما ماية خوشحالي است- خوب، حالا در جنگ نرم، چه کساني بايد ميدان بيايند؟ قدر مسلّم نخبگان فکري‌اند. يعني شما افسران جوانِ جبهة مقابله با جنگ نرميد (ديدار با دانشجويان و نخبگان علمي؛ 2 شهريور 1388).
8. بهره‌گيري از سرمايه‌هاي اجتماعي
دشمنان ما بيش از آن که به منابع طبيعي ما چشم طمع داشته باشند، به منابع انساني- که منابع قدرت ما هستند- چشم طمع دارند. آنها مي‌دانند اگر اين سرمايه‌هاي اجتماعي از دست يک ملت گرفته شود، اگر يک ملت غيرت ملي و وحدت و همبستگي خود را از دست بدهد، اگر نشاط کار و ابتکار را از دست بدهد، اگر حرکت علمي رو به پيشرفت خود را از دست بدهد، کاملاً در دسترس دشمنان قرار خواهد گرفت؛ مي‌توانند راحت به او زور بگويند، مي‌توانند بر او سلطه پيدا کنند، مي‌توانند منابع طبيعي و مادي او را هم غارت کنند (ديدار با مردم استان همدان؛ 15 تير 1382).
9. رشد اعتماد به نفس ملي در کشور
دشمن در پي ناکامي‌هاي گستردة خود در مقابل ملت ايران، به دنبال شيوه‌ها و حيله‌هاي جديد است و مردم و به ويژه نخبگان بايد با هوشياري کامل، اين عوامل تضعيف کننده را نفي و روند رشد اعتماد به نفس ملي را دنبال کنند (ديدار با دانشجويان دانشگاه‌هاي يزد؛ 13 دي 1386).
علم مصونيت مي‌آورد، اقتدار مي‌آورد. مراقب باشيد تو دانشگاه شما، تو کلاس شما، تو مرکز تحقيقات شما، تو کار پژوهشي شما، اختلال ايجاد نکنند. اگر ديديد دستي دارد اختلال ايجاد مي‌کند، به آن دست بدبين بشويد. اقتدار شما را، آيندة شما را هدف گرفته‌اند (ديدار با جمعي از نخبگان علمي کشور؛ 06 آبان 1388).
امروز يکي از شگردهاي مهم دشمن، تزريق و القاء احساس عقب‌ماندگي و ناتواني است... ما به هيچ وجه نبايد اين احساس را داشته باشيم، و جوان ما نبايد احساس کند که عقب‌مانده است؛ بايد احساس کند که دارد حرکت مي‌کند، مي‌تازد و جلو مي‌رود؛ عملاً به اين کار، به اين پيشرفت، به اين تازش و به اين رو به جلو حرکت کردن تشويق شود (11/9/1383).
10. طراحي جامع و کلان
فرماندهان اين جبهه بايد با شناخت مسائل کلان، شناسايي دشمن و کشف اهداف او، طراحي کلان انجام دهند و بر اساس اين طراحي حرکت کنند (ديدار با دانشجويان دانشگاه‌هاي يزد؛ (13 دي 1386).
11. ايجاد اميد به آينده و روشن‌بيني نزد ملت
عزيزان من! شرط اصلي فعاليت درست شما در اين جبهه جنگ نرم، يکي‌اش نگاه خوشبينانه و اميدوارانه است. نگاهتان خوشبينانه باشد. ببينيد، من در مورد بعضي‌تان به جاي پدربزرگ شما هستم. من نگاهم به آينده، خوشبينانه است؛ نه از روي توهم، بلکه از روي بصيرت. شما جوانيد- مرکز خوشبيني- مواظب باشيد نگاهتان به آينده نگاه بدبينانه نباشد؛ نگاه اميدوارانه باشد، نه نگاه نوميدانه. اگر نگاه نوميدانه شد، نگاه بدبينانه شد، نگاه «چه فايده اي دارد» شد، به دنبالش بي‌عملي، به دنبالش بي‌تحرکي، به دنبالش انزواء است؛ مطلقاً ديگر حرکتي وجود نخواهد داشت؛ هماني است که دشمن مي‌خواهد (ديدار با دانشجويان و نخبگان علمي؛ 3 شهريور 1388).
امروز يکي از شگردهاي مهم دشمن، تزريق و القاء احساس عقب‌ماندگي و ناتواني است... ما به هيچ وجه نبايد اين احساس را داشته باشيم، و جوان ما نبايد احساس کند که عقب‌مانده است؛ بايد احساس کند که دارد حرکت مي‌کند، مي‌تازد و جلو مي‌رود؛ عملاً به اين کار، به اين پيشرفت، به اين تازش و به اين رو به جلو حرکت کردن تشويق شود (11 آذر 1383).
12. بصيرت؛ قطب‌نماي جنگ نرم
ملتي که بصيرت دارد، مجموعة جوانان يک کشور وقتي بصيرت دارند، آگاهانه حرکت مي‌کنند و قدم برمي‌دارند، همة تيغ‌هاي دشمن در مقابل آنها کند مي‌شود. بصيرت اين است. بصيرت وقتي بود، غبارآلود فتنه نمي‌تواند آنها را گمراه کند. آنها را به اشتباه بيندازد. اگر بصيرت نبود، انسان ولو با نيت خوب، گاهي در راه بد قدم مي‌گذارد. شما در جبهة جنگ اگر راه را بلد نباشيد، اگر نقشه‌خواني بلد نباشيد، اگر قطب‌نما در اختيار نداشته باشيد، يک وقت نگاه مي‌کنيد مي‌بينيد در محاصرة دشمن قرار گرفته‌ايد؛ راه را عوضي آمده‌ايد، دشمن بر شما مسلط مي‌شود. اين قطب‌نما همان بصيرت است (ديدار عمومي با مردم چالوس و بوشهر؛ 15 مهر 1388).
در زندگيِ پيچيدة اجتماعي امروز، بدون بصيرت نمي‌شود حرکت کرد. جوان‌ها بايد فکر کنند، بينديشند، بصيرت خودشان را افزايش بدهند. معلمان روحاني، متعهدان موجود در جامعة ما از اهل سواد و فرهنگ، از دانشگاهي و حوزوي، بايد به مسئله بصيرت اهميت بدهند؛ بصيرت در هدف، بصيرت در وسيله، در شناخت دشمن، بصيرت در شناخت موانع راه، بصيرت در شناخت راه‌هاي جلوگيري از اين موانع و برداشتن اين موانع؛ اين بصيرت‌ها لازم است. وقتي بصيرت بود، آن وقت شما مي‌دانيد با کي طرفيد، ابزار لازم را با خودتان برمي‌داريد (ديدار عمومي با مردم چالوس و بوشهر؛ 15 مهر 1388).
ايني که ملاحظه مي‌کنيد بنده مکرر در ديدار جوان‌ها، دانشجويان، قشرهاي مختلف مردم، بر روي بصيرت تکيه مي‌کنم، براي اين است که در وضع بسيار مهم امروز دنيا و موقعيت استثنايي کشور عزيز ما- امروز که در دنيا که موقعيت ممتازي است- هر گونه حرکت عمومي به يک بصيرت عمومي احتياج دارد (ديدار با دانش آموزان در آستانه سيزده آبان؛ 12 مهر 1388).
13. دقت و گزينش در پذيرش کالاها و امواج فرهنگي دشمن
نمي‌شود بي قيد و شرط، هر چه را که از آن سوي مرزها مي‌فرستند، پذيرفت- اعم از کالا، کالاي فرهنگي و همچنين امواج تبليغي و فرهنگي. دشمن در کمين است. به خصوص در کمين جوان‌ها. شما در اين تبليغاتي که مي‌کنند، نگاه کنيد يک کلمه در جهت رشد و ترقي انديشة مردم اقدامي و حرفي زده نمي‌شود. تبليغات دشمن درجهت ويرانگري و فاسد کردن است. در جهت معطّل کردن نيروي کار و فکر و جسم جوانان است. بايد با احتياط با آن برخورد کرد.
14. احياء امر به معروف و نهي از منکر در جامعه
امر به معروف و نهي از منکر که يکي از ارکان اساسي اسلام و ضامن برپاداشتن همه فرايض اسلامي است، بايد در جامعه ما احيا شود و هر فردي از آحاد مردم، خود را در گسترش نيکي و صلاح و برچيده شدن زشتي و گمراهي و فساد، مسئول احساس کند.
15. حفظ توأمان ظواهر و شعائر و محتواي اسلام
دو چيز بايستي در کنار هم، روز به روز قوي‌تر در کشور تحقق پيدا کند: اوّل، حفظ آثار و شعائر و ظواهر و نماي اسلامي جامعه است. اين، خيلي مهم است. دشمنان سعي مي‌کنند که اين حرف‌ها را بمباران تبليغاتي کنند؛ ليکن گوش به حرف دشمن ندهيد. دشمن، دشمن است. ظواهر اسلامي جامعه بايد حفظ شود. اين جامعه، جامعه اسلامي نمونه است. زنان بايد مواظب باشند. مردان بايد مواظب باشند. کساني که مأموريت دارند، بيشتر بايد مواظب باشند. کساني که در لباس انقلابند- مثل روحانيون و ديگر کساني که لباس‌هاي وابسته به انقلاب را دارند- بيشتر از ديگران بايد مواظب باشند. همة آحاد جامعه بايد سعي کنند که صورت جامعه را يک صورت اسلامي قرار بدهند. .... دوم، اين است به موازات آن بايد محتواهاي اسلامي- يعني علم- جدي گرفته شود. شما که دانشجو هستيد و ديگر کساني که مشغول تحصيلند، به درس خواندن در محيط دانشگاه، کار عملي و تحقيقي و شکوفا کردن و رشد دادن استعدادها اهميّت بدهيد.
نتيجه‌گيري
در اين مقاله سعي شد، به منظور دركي اساسي از مقوله جنگ نرم غرب عليه جمهوري اسلامي از منظر مقام معظم رهبري، چيستي، اهداف، ابعاد، و ويژگي‌هاي آن مورد بررسي قرار گيرد. اشاره شد جنگ نرم مجموعه تحولاتي است كه هويت فرهنگي و الگوهاي رفتاري مورد قبول نظام سياسي را دگرگون سازد. جنگ نرم "سلطه كامل و همه‌جانبه" در ابعاد سه گانه حكومت، اقتصاد و فرهنگ است كه از طريق استحاله الگوهاي رفتاري در اين حوزه‌ها و جايگزيني الگوهاي رفتاري مهاجم محقق مي‌شود. رهبر معظم انقلاب حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي در دو دهه اخير، مهم‌ترين راهبرد دشمن عليه جمهوري اسلامي را جنگ نرم معرفي کرده، و آن را جنگ به وسيلة ابزارهاي فرهنگي و پيشرفته امروزي تعريف نموده‌اند. براي شناخت بيشتر جنگ نرم، ويژگي‌هايي از منظر مقام معظم رهبري برشماري شد. نامحسوس بودن، تدريجي و آرام بودن، ابهام‌آميز و پيچيدگي، پر شمول و فراگير بودن و غلبة بعد فرهنگي بر ساير ابعاد و پيچيدگي‌ها را مهم‌ترين ويژگي‌هاي جنگ نرم معرفي گرديد. در ادامه فهرستي از اهداف و شاخص‌ها براي شناخت بيشتر جنگ نرم از ديدگاه رهبر معظم انقلاب عرضه شد. بصيرت و روشنگري در جامعه به قطب‌نماي مقابله با جنگ نرم، توجيه جوانان دانشجو و دادن قدرت تحليل به آنان، دادن توان كار، اعتماد به نفس، خودباوري و فضاي اميد ايجادكردن، رساندن كشور به نقطه‌اي از لحاظ علمي، اقتصادي و امنيتي كه امكان آسيب‌پذيري‌اش نزديك به صفر باشد، احياء امر به معروف و نهي از منکر در جامعه، دقت و گزينش در پذيرش کالاها و امواج فرهنگي دشمن و تأکيد بر نقش زبدگان و نخبگان بخشي از روش‌ها و راهبردهاي مورد تأکيد مقام معظم رهبري بود. نمودار درختي تهيه شده توسط دفتر نشر آثار مقام معظم رهبري تحت عنوان " نقشه راهبردي جنگ نرم"، بخش‌هاي زيادي از مطالب ارائه در اين مقاله را نشان مي‌دهد.
بسمه تعالي
نقشه راهبـردي جنگ نـرم
بر اساس بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامي
حضرت آيت‌الله العظمي امام خامنه¬اي
منابع :
1. عبدالله‌خاني، علي (1383)؛ نظريه‌هاي امنيت؛ تهران: مؤسسه فرهنگي مطالعات و تحقيقات بين‌المللي ابرار معاصر تهران.
2. عبدالله‌خاني، علي (1386)؛ رويكردها و طرح‌هاي آمريكايي درباره ايران تهران: مؤسسه فرهنگي مطالعات و تحقيقات بين‌المللي ابرار معاصر تهران.
3. دانشگاه عالي دفاع ملي (1386)؛ راهبردهاي مقابله با تهديدات نرم آمريکا، تهران.
4. افتخاري، اصغر (1385)؛ کالبد شکافي تهديد؛ تهران: دوره عالي جنگ دانشگاه امام حسين(ع).
5. نائيني، علي‌محمد (1388)؛ بررسي ابعاد و حوزه‌هاي تأثير تهديدهاي نرم امريکا عليه ايران؛ فصلنامه راهبرد دفاعي، سال هفتم، ش 25.
6. نائيني، علي‌محمد (1388)؛ مقدمه‌اي بر روش‌شناسي انقلاب‌هاي رنگي؛ فصلنامه عمليات رواني، سال ششم، ش 22.
7. نائيني، علي‌محمد (1387)؛ نگرش راهبردي به پديده جهاني شدن فرهنگ و پيامدهاي آن؛ فصلنامه سياسي راهبردي، سال اول، شماره يک.
8. الياسي، محمدحسين (1387)؛ مقدمه‌اي بر ماهيت و ابعاد تهديد نرم؛ فصلنامه نگاه، سال دوم، ش 5.
9. منصوري، جواد (1385)؛ استعمار فرانو، نظام سلطه در قرن بيست و يكم؛ تهران: اميركبير.
10. تاميلسون، جان (1381)؛ جهاني شدن و فرهنگ؛ (ترجمه: محسن حكيمي)؛ تهران: نشر فرهنگي و انديشه.
11. جمعي از نويسندگان (1383)؛ جنگ در پناه صلح، بررسي فرايندهاي نوين براندازي در ايران؛ قم: مؤسسه اطلاع‌رساني و مطالعات فرهنگي.
12. بوزان، باري (1387)؛ مردم، دولت‌ها و هراس؛ (ترجمه: پژوهشكده مطالعات راهبردي)؛ تهران: پژوهشكده مطالعات راهبردي.
13. ضيايي‌پرور، حميد (1384)؛ جنگ نرم، ويژه جنگ رسانه‌اي؛ تهران: مؤسسه فرهنگي مطالعات و تحقيقات ابرار معاصر تهران.
1- Dickman, L. (2009) : us and ira ethnic problems. www.u.s.ir
2- Joseph S.Nye, Soft Power: the Means to Success in World Poliics, New York: Public Affairs, 2004.
3- Joseph S.Nye, Bound to lead the Changing nature of American power New York Basik Books.
4- Berger peter( Fall 1997) Four Faces Global Culture National Interest Issue 46.
منبع : فصلنامه عملیات روانی ، شماره 24، زمستان 1388
علي‌محمد نائيني
